qencliqin yeni adresi
Hoşgeldiniz
Aksaray | Aksaray Haberleri | Anasayfa
Aksaray Tanıtım
AKSARAY'a ÖZEL
Aksaray'lı Şehitlerin listesi.. |
|
Belediye Başkanları 2009 Aksaray Belediye Başkanları listesi.. | |
Aksaray ili telefon rehberi.. |
|
Köy Muhtarları 2009 Aksaray Köy muhtarları listesi.. | |
Aksaray Tanıtım Filmi İlimizle ilgili tanıtım filmi.. | |
Ayrıntılı görebileceğiniz harita.. |
|
Mahalle Muhtarları 2009 Aksaray Mahalle muhtarları listesi.. |
AKSARAY TARİHİ.......
İlkçağ'da Arkhelais adını taşıyan kenti, son Kapadokya kralı Arkhelaos'un Garsuara adlı yerleşmeyi geliştirerek kurduğu sanılmaktadır. Roma İmparatoru Cladius I kente koloni ayrıcalığı tanıdı. Ayrıcalık, Anadolu'daki birçok önemli yolun kavşak noktasında bulunan kentin daha da gelişmesine yol açtı. Bizans ile müslüman Araplar arasında birçok kez el değiştiren şehir Malazgirt Savaşı'nın (1071) ardından Türkler'in egemenliğine girdi. Kılıç Arslan II (1155-1192), yıkık durumdaki Aksaray'ı bir İslâm kenti olarak yeniden kurdu, kentin çevresini surla çevirdi, camii, medrese, çarşı, hamam vb. yaptırdı. Azerbeycan'dan getirdiği din bilgini, zenaatkâr ve tüccarları kente yerleştirdi. Ticaret yolları üzerinde bulunan Aksaray, Anadolu Selçuklu Devleti'nin önemli merkezlerinden biri olarak gelişti. Selçuklu'lardan sonra Karamanoğulları'nın eline geçti. Bir süre Eretna Beyliği'nin egemenliğinde kalan kente (1341-1365), Karamanoğulları yeniden egemen oldu. 1396'da Yıldırım Bayezid tarafından ele geçirildiyse de Timur istilasından sonra yeniden Karamanoğulları'nın eline geçti. 1467'de Fatih Sultan Mehmet, Aksaray'ı kesin olarak Osmanlı topraklarına kattı. Aksaray Cumhuriyet döneminde 1924'te il durumuna getirildi. 1933'te ilçe olarak Niğde'ye bağlandı. Ancak 1989'da kabuğundan tekrar çıkarak yeniden il oldu.Ve 68 plakasını aldı...
.......................*Aksaray*
..... .............. *Aksaray*
................*Aksaray*
.............*Aksaray*
...........*Aksaray*
.........*Aksaray*..*Aksaray*
........*Aksaray* ............*Aksaray*
......*Aksaray*................ .*Aksaray*
......*AksarayT*.................*Aksaray*
. .....*Aksaray*..............*Aksaray*
..........*Aksaray........*Aksaray*
................... *Aksaray*
...................*Aksaray*
.........*Aksaray*...... *Aksaray*
........*Aksaray............. Aksaray*
......*Aksaray*..............*Aksaray*
......*Aksaray*..............*Aksaray*
. .....*Aksaray*.............*Aksaray*
..........*Aksaray...........*Aksaray*
................... *Aksaray*
...........*Aksaray*..... *Aksaray*
.........*Aksaray*..........*Aksaray*
........*Aksaray............. Aksaray*
......*Aksaray*.............. *Aksaray*
......*Aksaray*............ ..*Aksaray*
. .....*Aksaray*............. *Aksaray*
..........*Aksaray*..........* Aksaray*
....................*Aksaray*
-------------♥♥♥♥♥♥♥♥♥
-------♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥
---♥♥♥♥♥♥♥---------------♥♥♥-- -------♥
-♥♥♥♥♥♥♥---------------------♥ ------♥♥♥
♥♥♥♥♥♥♥----------------------- ------♥♥♥♥♥♥♥
♥♥♥♥♥♥♥----------------------- ---♥♥♥♥♥♥♥♥
♥♥♥♥♥♥♥----------------------- ♥♥♥♥♥♥♥♥♥
-♥♥♥♥♥♥♥---------------------- -----♥♥♥♥♥♥
---♥♥♥♥♥♥♥-------------------- -♥----♥♥♥♥♥♥
-----♥♥♥♥♥♥♥--------------♥♥♥- ----♥♥♥---♥♥
---------♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥------ ♥♥
-------------♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥
-Aksaray Sözlüğü-
anneeeoooovvv!!:Şaşırma ünlemi
zıymak:Bir yerden kaçmak,uzaklaşmak
şarradana:Genellikle suyun çok aktığını belirtmek için kullanılır.
gadalarını alırım: ....(derdini, sıkıntısını, arısını sancısını almak anlamında kullanılır)
çödürmek : işemek
velesbit: bisiklet
pavkırmak: alevlenmek
veledizne: çakal
dulda: korunaklı
fortmen :çanta (ananemın sözü )
neyim: falan
gödek: anasız babasız
zıbarmak: yatmak
direşmek:ayağını uzatmak
iyerf: :lafın sonuna eklenir
heyela: evet doğru
gömçürmek: göçürmek
gıda alamiyrım: verim alamıyorum
goydagel:işini bırak gel
höörmek:kesik şahinin ekzozundan çıkan sesi anlatmak için kullanılır
homurdamak:surat asmak
hömermek:kızmak
dölek dur:efendi ol
ızcık: azıcık
cırcır: fermuar
kaçıl:çekil
kulakçalık:kulaklık
mücümlü : lüzumlu
mücümsüz : lüzumsuz
terlik : bere
gapalı bazar : Pazar günü
açıkh bazar : Pazartesi
kiyat : kağıt
ileençe : leğen
ilahna : lahana
gakh : kalk
essah mı? : gerçekten mi?
peşgir : havlu
zumzuuunan : yumruk ile
culluk : hindi
zoba : soba
çencere : tencere
öösür : öksür
diynanen : deynek ile
hışır : naylon torba
ikis : x
kölke : gölge
İlekarşi , ilaşi : Ele güne karşı
Dinama: su dinamosu
Motur: traktör
Bek fiyetli: Çok pahalı
Di baam: Söyle bakalım
Ayhan bi caara virele: tercümesi yok bunun ))
Höörmek: İşgörmek
O deal ellaam: O değil galiba (Ortaköy)
Hakget?: Hakikaten mi?
Kötelemek: itmek, vurmak
Böğrüne depiğinen girmek: Bir kişinin yan tarafına tekme atmak
Kakışmak: kavga etmek
geliyoruz gidiyoruz sizi evde bulamiyirik buda kibarlasmis halimiz
Tokmalamak: Çok yemek yiyince rahatsız olmak.
Salmak-geyirmek: gaz çıkarmak
Gıssık: Erkekte apış arası
gayri:artık
toklu:1 yaşındaki koyun
yadeyse:yoksa
savuşturmak:yolcu etmek
eyov:seslenmek için kullanılır( eyooovv leeeennn...)
mayış:maaş (kaç lira mayış alın ya?)
saftrik:şaşkın, manyak manasında kullanılır
caara:sigara (ilk ''a'' uzun söylenir)
carı:çabuk
paşaport:pasaport (eskiler kullanır genelde)
şorda:''şurada'' demek yanlış olur.Çünkü daha uzakta bir yer tarif edilir bu kelimeyle..
dotdiri:şalvar
gıyadalamak: aralamak
dörtmek:sürmek (ana şu ekmeğa bi salça dörtüvir.)
parçı:maşrapa
ağpakla: kuru fasulye
kerme: tezek
BILDIR , BIYIL - gecen sene
teşt, leğenö guşane, onun aciklamasini bende yapamiom ekmek koydugumuz kap oluo
aspap:giysi
fanile:elbise
firek:domates
abov:şaşma
kiri:eşek yavrusu
keneflik:tuvalet
firik(kibarcası ferik):ikinci avrat(hanım,eş)
olçum:çok bilmiş(örnek kullanım: şu sıpa nadar olçum:=)
devrambel,devramber:ay çiçeği
çörten: su oluğu
ödek:korkak
ellam:sanırım,heralde
pürçüklü:havuç
emi:tembih etmek için kullanılır( ebeyin uçkurunu ilmekle emi)
ilmek: düğüm,bağ
ebe:nine
bıldır:geçen yıl(bıldır alamancılar geldiğinde balık yimiye gitdiydik.)
könbe,kombe: tepside hamurun kabartılarak ve üstüne yumurta sarısı sürülerek yapılan yumuşak ve datlı bi çörek.(”sabah annem kömbe çekerdi bi tepsi yirdim valla güccüken” gokbey h.)
bocut:su testisi (tarlıya giderken bi bocut su alalım susarık)
dimi:kadın şalvarı,avratların giydiği fistan
lavgar:çok konuşan,çenesiz(”ürüstem emmi nadar
lavgar”,”lavgarlanma gız yimea yakacın”)
çetik:havalı ayakkabı,terlik(küçükken çetik giyerdim,altı
ince oluyo ya ayağıma çalı battı 10 gün yürüyemediydim.)
nörüyon: ne yapıyon (olumnörüyonlen)
kümpür,battis:patates
İlekarşi , ilaşi : Ele güne karşı buna birde obiyasi , obaya karsi versiyonu var birde benim ninem makasa sındık
banada cannar der (canan)
çömçe:kepçe
entare:etek
hıyar:salatalık
zerdeli:kaysı
güvarcin,güvencir: güvercin
ibik: gaga
gebeş:şişman
seklem:çuval
heye:evet
zobu:iri yarı
hincik,hinci:şimdi
hedik:kaynamış buğday
zembelek:kapı tokmağı
işlik:gömlek
tınaz: sürülmüş saman
yumuş:hizmet (yumuş buyurmak)
nörüyon irkeem:nasılsın
KOMEDİ AKSARAY
işdaa,aha:işte orda (len olum kocaa davarı görmüyonnu işdaa orda..)
-Aksaray ağzında zaman ekleri değişik kullanılır ve aradaki en az bir harf yutulur ve onun yerine arkasındaki harf uzun söylenir:
''zabaanan(sabah) aaşamınan(akşam) aaşamaca(akşama kadar)''
-K harfi g olarak okunur:
''nöördün gız, gırk (k kelimenin sonunda ise genizden bir K söylenir)''
Bunun gibi daha bir çok harf değiştirilerek söylenir:
''cöp televonu,yörü,...''
-Başka şehirden birine göre sempatik ve bir o kadar da kaba bir ağıza sahibiz.Aksaraylıların sohbeti saatlerce sıkılmadan dinlenebilir.Her konuşma espriyle ve el-kol hareketleriyle süslenir ve bu da sohbete ayrı bir tat katar.
-Aksaray ağzında bazı nesleneler veya yiyecekler markalaşmıştır:
''Tursil (deterjan),milangaz(tüp)..''
-Bir de "Ayhan" takısı vardır, bu "bardağın oğlu" ve ya "kırbacın oğlu" gibi kalıplarla kullanılabilir.
Hatta "Ayhannnnn" diye uzatılıp keyif alınabilir.
-"Ağceketli Fatma" denen efsane kadın da, yolun kenarında el arabasında yeşilliksatan,
-Maydınız alın yavrııım!
-Lale bağanın , yirli vallaa
diye bağıran kadındır.
-Ayrıca Aksaray'da;
Su sulamak
Boya boyamak
Ölünün ölmesi
Yangının yanması, gibi bize özgü çeşitli kimyasal reaksiyonlar mevcuttur.
-Şehrimizde kıro tipler meşhurdur.Ve bunların kullandığı arabalar da ''kesik şahin'' olarak nitelendirilir.Bazıları apaçituning diye isimlendirir.Bu araçların sürüş şekli bellidir:
normalde 9:15 pozisyonunda tutulması gereken direksiyon tek elle tutullur ve el en üsttedir.Diğer el ise ya sigarayla ya da teyple meşguldür.Bu araçlar güçsüz olduğu için kızlar görünce anca ara gazı verilip hava atılır ve cırcır ekzozda bunu tamamlar.İç aynada CD asılıdır genellikle.Camlar koyu siyah filmlidir.Bazıları aracın arkasına ''komprosor'' ''kompiresor'' şeklinde yazılar yazıp MERCEDES e özenti yaparlar.Hatta öndeki tofaş logosu sökülüp MUSTANG işareti konulması yine özentidendir.Veee bu araçların değişmez jantı CMS 40 13'' modelidir.100 şahinden 60 ında bu jant vardır .Koltuklar en geridedir ve çok yatırılmıştır.Bundan dolayı koltuğa hiç yaslanmazlar.Eskiden arka lambaya kadın çorabı geçirilirdi fakat bu durum artık aşıldı (!).Askere giden gençler araçlarının arkasına garip sözler yazarlar:''Kral gidiyor tahtı size kalsın''gibi...Aksaray güzel memleket....
-Canım hemşehrilerimin sigara içişi bile farklı! Sigara tutuşu standartdır fakatsigaraya uygulanan kuvvet çok farklıdır.Dipçik ortadan iyice ezilene kadar bastırılır ve dipe kadar içilmeden atılmaz (10 yetimin hakkı var).Atış pozisyonu 2 çeşittir : ya başparmağın üzerinden fırlatılır ya da yere atılıp kösele ayakkabının (iskarpin veya sivriburun) arkasıyla iyice ezilerek zehirlenme işlemi sonlandırılır.